Πηγή : diaitisia.gr
Ο διεθνής παρατηρητής Θανάσης Μπριάκος σε άρθρο του στο τρίτο τεύχος του περιοδικού {REFEREE}, του free περιοδικού της διαιτησίας που διανέμενεται σε συνδέσμους, Ενώσεις και φορείς του αθλήματος γράφει τα εξής:
{ Ο ρόλος του παρατηρητή δεν είναι απλά να πάει στο γήπεδο, να βάλει έναν βαθμό και να επιστρέψει σπίτι του. Ουσιαστικά ο παρατηρητής είναι ένας κόουτς για τον διαιτητή. Θα πρέπει να έχει την ικανότητα στην έκθεσή του να αποτυπώσει την πραγματική εικόνα αυτού που κρίνει, όχι σε 1-2 σημεία, αλλά γενικά, καταγράφοντας ακόμα και κάποιες λεπτομέρειες, που δεν διακρίνει ο πολύς ο κόσμος ή που δεν τους δίνει σημασία. Να μπορεί να αναγνωρίσει τα θετικά και τα λιγότερο καλά στοιχεία και με βάση τα στάνταρ της ΦΙΦΑ και της ΟΥΕΦΑ να βάλει την τελική βαθμολογία, που είναι ενιαία.
Σημασία έχει ο παρατηρητής να έχει την οξυδέρκεια και να μπορεί να διακρίνει κατά τη διάρκεια του αγώνα το σθένος, την προσωπικότητα, την σιγουριά, τα δυνατά και λιγότερο δυνατά σημεία ενός διαιτητή. Και μετά το τέλος του αγώνα να κάνει οπωσδήποτε διαλογική συζήτηση με τον ρέφερι. Να του δώσει να καταλάβει πώς μπορεί να βελτιωθεί εκεί όπου χρειάζεται, τρόπους και τακτικές για να ανεβάσει την απόδοσή του στο μέλλον και ταυτόχρονα να ακούσει αυτόν που κρίνει, για να του εξηγήσει με ποιο σκεπτικό ενήργησε μέσα στο γήπεδο. Ενας μονόλογος του παρατηρητή όπου θα τονίζει στον διαιτητή απλά αν και πόσο καλά πήγε και τι βαθμό του βάζει δεν έχει να του προσφέρει τίποτα. Όταν πας σ’ ένα γήπεδο για να βαθμολογήσεις θα δεις κάποιες φάσεις που ξεσηκώνουν θύελλα διαμαρτυριών απ’ όλους, δικαιολογημένα κάποιες φορές. Δεν πρέπει να σταθείς μόνο σε αυτά, που τα βλέπουν όλοι. Πρέπει να καταγράψεις και τα θετικά στοιχεία του διαιτητή, τα οποία μπορεί να είναι πολλά και σημαντικά.
Για να του βάλεις ένα βαθμό δεν θα αρκεστείς στις 2-3 φάσεις. Πρέπει να σταθείς στη συνολική παρουσία του και να έχεις την ικανότητα να διακρίνεις πόσο καλή επικοινωνία έχει με τους παίκτες κι αν μπορεί να δρα προληπτικά ώστε να μην εκτραχυνθεί η κατάσταση. Επίσης, υπάρχουν κάποια σήματα, με τα οποία πολλές φορές ο διαιτητής επικοινωνεί {κωδικά} με τους ποδοσφαιριστές. Αυτά οι θεατές δεν τα αντιλαμβάνονται, πολλές φορές ούτε καν αυτοί που παίζουν, διότι χρειάζεται να έχεις ειδικές {γνώσεις} για το αντικείμενο. Ο παρατηρητής, όμως, θα πρέπει να έχει την ικανότητα να τα αντιληφθεί και να διαπιστώσει πόσο καλά διαχειρίζεται το ματς ο διαιτητής..
ΒΑΘΜΟΛΟΓΟΥΣΑΜΕ ΠΡΙΝ ΔΙΑΒΑΣΟΥΜΕ ΤΟ ΓΡΑΠΤΟ
Στην χώρα μας εξαιτίας της γενικότερης καχυποψίας που υπάρχει για τη διαιτησία μέχρι πέρυσι είχαμε σαν παρατηρητές μεγάλο πρόβλημα. Και αυτό διότι δεν έφτανε που έπρεπε να στείλουμε τη συνοπτική μας έκθεση αμέσως μετά το ματς, κάτι που δεν υπήρχε πουθενά. Οι βαθμολογίες δημοσιοποιούνταν κιόλας. Ετσι, φτάναμε στο σημείο να βάζουμε βαθμούς πολλές φορές στα τυφλά κι ενώ δεν είχαμε ξεκάθαρη άποψη για μια φάση. Και μετά στην τηλεόραση, έπειτα από αναλύσεις επί αναλύσεων, γραμμές και ριπλέι, βλέπαμε ότι τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Hταν σαν να βαθμολογούσαμε γραπτά πανελληνίων πριν τα διαβάσουμε. Και την επόμενη ημέρα έβλεπε ο κόσμος τις βαθμολογίες μας και άρχιζε τα σενάρια πως θέλαμε να καλύψουμε τον τάδε ή τον δείνα διαιτητή. Ενώ εμείς δεν είχαμε, ιδιαίτερα σε δύσκολες φάσεις, ξεκάθαρη εικόνα.
Στα οφσάιντ π.χ., από το κέντρο όπου καθόμασταν μπορεί να είχαμε εντελώς άλλη εικόνα από την πραγματική και δεν είχαμε στη διάθεσή μας κάποιο ριπλέι για να το ξαναδούμε. Και να θέλαμε, άλλωστε, να καλύψουμε έναν διαιτητή, με τόσες κάμερες στο γήπεδο, πώς θα το κάναμε;Από τη νέα περίοδο και με την εναρμόνιση που έγινε με αυτά που θέλουν η ΦΙΦΑ και ΟΥΕΦΑ μπορούμε πλέον και στο ελληνικό πρωτάθλημα να συζητήσουμε με τον διαιτητή, να δούμε μια φάση στο βίντεο και αφού το αναφέρουμε στην έκθεσή μας, να κρίνουμε τον διαιτητή και τους βοηθούς, μέχρι την επομένη ημέρα το μεσημέρι, οπότε και θα πρέπει να στείλουμε την… αναφορά μας.
Ταυτόχρονα, με τη βοήθεια και της τεχνολογίας διαπιστώνουμε πού πήγε καλά ο διαιτητής και πού χρειάζεται βελτίωση. Και εδώ πλέον γινόμαστε και εκπαιδευτές, αφού επισημαίνουμε στον ρέφερι πάνω σε ποια σημεία χρειάζεται να δουλέψει. Παράλληλα οι βαθμολογίες αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, αλλά επειδή δεν δημοσιοποιούνται, ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος έχει μια αναλυτική εικόνα του πώς πήγε, χωρίς διάφοροι, που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο, να λένε το μακρύ τους και το κοντό τους. Η ανακοίνωση των βαθμολογιών μπορεί να θεσπίστηκε για λόγους διαφάνειας, αλλά επί της ουσίας δεν προσέφερε κάτι, παρά μόνο γινόταν αφορμή για σχόλια από ανθρώπους μη ειδικούς. Βγήκε ποτέ κανένας προπονητής να ανακοινώσει επίσημα τι είπε στους παίκτες του στα αποδυτήρια; Δεν ενδιαφέρει κανέναν. Επομένως γιατί να βγαίνει στη δημοσιότητα η κριτική ενός παρατηρητή για τον διαιτητή; Τι ενδιαφέρει τον πολύ κόσμο;
DVD ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Στις μέρες μας η δουλειά ενός παρατηρητή είναι απαιτητική. Διότι δεν αρκεί να πας μια βόλτα στο γήπεδο, να βαθμολογήσεις και τέλειωσες. Χρειάζεται να κάνεις ακόμα και καταγραφή φάσεων προκειμένου να χρησιμοποιηθούν αργότερα για dvd με εκπαιδευτικό υλικό. Επίσης την επόμενη ημέρα του αγώνα, που πρέπει να συντάξεις την έκθεσή σου και πολλές φορές να δεις βίντεο, είναι αδύνατον να είσαι συνεπής στη δουλειά σου. Διότι απαιτείται κάποιος χρόνος, δεν θα γράψεις την έκθεση στο πόδι. Ούτε, όμως, έχεις απεριόριστο χρονικό περιθώριο. Στην Ελλάδα στέλνεις την έκθεση την επόμενη του αγώνα μέχρι τη 1 το μεσημέρι περίπου, ενώ στην ΟΥΕΦΑ σε 36 ώρες.
ΣΕΜΝΟΣ ΚΑΙ ΤΑΠΕΙΝΟΣ
Ένα άλλο θέμα πολύ σημαντικό είναι ο κάθε παρατηρητής ή διαιτητής να μείνει σεμνός και ταπεινός όσο ψηλά κι αν φτάσει. Θα αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που μου έκανε εντύπωση. Στον αγώνα Κροατίας – Λευκορωσίας ήμουν παρατηρητής του Κόνραντ Πλάουτς, ενός καταξιωμένου διαιτητή, που λόγω ηλικίας κλείνει την καριέρα του. Μετά το τέλος του ματς του ανέφερα 2-3 λεπτομέρειες, που ίσως θα μπορούσε να βελτιώσει. Δεν ήξερα αν στο κλείσιμο της καριέρας του θα λάμβανε υπόψη του αυτά που συζητήσαμε, αλλά βλέποντάς τον 15 ημέρες αργότερα σε ματς του τσάμπιονς λιγκ διαπίστωσα ότι σ’ αυτά τα 2-3 σημεία είχε ακολουθήσει αυτά που είπαμε. Ετσι θα πρέπει να είμαστε όλοι μας.
Να αξιοποιούμε κάθε δυνατότητα βελτίωσης.Ενας διεθνής παρατηρητής περνάει από διάφορες φάσεις, ιδιαίτερα αν είναι καταταγμένος σε υψηλή κατηγορία. Μπορεί τη μία εβδομάδα να πάει στο τσάμπιονς λιγκ, την άλλη σε παιχνίδι γυναικών, νέων ή παίδων ή για να δει έναν ταλαντούχο διαιτητή σε ματς μικρότερης βαθμολογικής σημασίας ή ελπίδων. Το καθένα έχει την ιδιαιτερότητά του. Από το να συζητάς μ’ έναν φτασμένο διαιτητή, στο να κατανοήσεις την αγωνία του φρέσκου διεθνή, που έχει όνειρα και δίψα για ν’ ανέβει. Στη δεύτερη περίπτωση είσαι και δάσκαλος, αφού μετά από τους δύο αγώνες κάθε αγωνιστικής προβάλεις κάποιες χαρακτηριστικές φάσεις που έχεις επιλέξει και τους κάνεις μάθημα για το τι πήγε καλά και τι πρέπει να διορθώσουν. Και πρέπει να έχεις δουλέψει πάνω σε αυτό, διότι απαιτείται να προβάλεις στιγμιότυπα που έχουν αξία για μάθηση, π.χ. ένα ωραίο πλεονέκτημα, ή μια σωστή απόφαση σε κάποια τρομερά δύσκολη φάση.
ΣΤΕΚΕΣΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ; ΜΠΟΡΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Από την επαφή με τους ξένους διαιτητές αυτό που έχουμε εισπράξει, τόσο εγώ, όσο και οι άλλοι Ελληνες διεθνείς διαιτητές και παρατηρητές, είναι ότι θεωρούν πολύ δύσκολο διαιτητικά το ελληνικό πρωτάθλημα. Παλαιοί διαιτητές, που είτε διηύθυναν αγώνες των κυπέλλων Ευρώπης στη χώρα μας, είτε, αν είναι παλιές καραβάνες, σφύριξαν πριν από 30-35 χρόνια στο ελληνικό πρωτάθλημα, μας λένε πως αφού τα καταφέρνουμε και στεκόμαστε στο ελληνικό πρωτάθλημα δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να σφυρίξουμε στα ευρωπαϊκά κύπελλα και σε αγώνες εθνικών ομάδων. Και αυτό είναι αλήθεια.
Η πίεση προς τον διαιτητή στην Ελλάδα είναι μεγάλη και παλαιότερα ήταν ακόμα μεγαλύτερη.Για να μπορέσεις να σταθείς όπως είναι σήμερα το ποδόσφαιρο σε υψηλό επίπεδο, είτε σαν παρατηρητής, είτε ως διαιτητής θα πρέπει να δουλέψεις πολύ, να διαβάζεις τον κανονισμό και να επιμορφώνεσαι διαρκώς. Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα και οι διαιτητές και οι παρατηρητές δεν αφιερώνουν όσο χρόνο χρειάζεται στο διάβασμα.
Βέβαια, γι΄ αυτό υπάρχει και μια εξήγηση, ιδιαίτερα για τους εν ενεργεία. Διότι ένας διαιτητής θα πρέπει να αφιερώσει πολύ χρόνο στην προπόνηση για να έχει την ίδια ή και καλύτερη φυσική κατάσταση από έναν ποδοσφαιριστή, ο οποίος είναι 15-20 χρόνια νεώτερός του, να συνεργάζεται με κάποιον ειδικό για τη διατροφή του και ταυτόχρονα να βρίσκει χρόνο για τη δουλειά του και την οικογένειά του. Πρέπει να είναι πιο επαγγελματίας από τους επαγγελματίες, χωρίς το ποδόσφαιρο να είναι η αποκλειστική απασχόλησή του και η κύρια πηγή εσόδων για να ζήσει}.
